سیاهچاله قیمت روز خودرو وارداتی

اوایل سال 98 بود که استارت افزایش قیمت بدون مقدمه و دلیل خودرو آغاز شد. زمانی که پراید 8 میلیونی به مرز 20 میلیون رسید و پژو 206 چهل میلیونی به مرز 100 میلیون نزدیک شد. در همین زمان بود که عده‌ای کمپین‌های نخریدن خودروهای داخلی را راه انداختند و عده‌ای شروع به شوخی کردن با این قضیه کردند. احتمالا شوخی‌ها به مذاق خودروسازان خوش‌تر آمد که با وجود کاهش مشتریان در اقدامی تعجب‌برانگیز بار دیگر قیمت روز خودروها را افزایش دادند.

ادامه روند افزایشی قیمت روز خودروهای داخلی و افزایش محدودیت‌های ورود قیمت روز خودرو وارداتی از سمت مسئولین خارجی و داخلی سبب شد که امروز در ابتدای آبان 99 قشر وسیعی از مردم با از دست دادن قدرت خرید خودرو در حسرت یک ماشین مدل پایین زندگی کنند. البته این موضوع به خودروسازان نیز آسیب زده و کاهش فروش باعث افت تولید شده و دیگر خبری از سودهایی که قبلا نصیبشان می‌شد نیست. به همین دلیل دولت و مدیران سایپا و ایران خودرو به فکر ارائه راهکارهایی افتادند که آن‌ها را از تله‌ای که با دست خودشان ساخته بودند نجات دهد. در این مقاله از همراه مکانیک به بررسی راهکارهای دولت برای کنترل قیمت روز خودروها و افزایش قدرت خرید مردم می‌پردازیم.

آیا باید نگران افزایش قیمت روز خودرو بود؟

بدون شک پاسخ این سوال بله است. در شرایطی که همه قیمت‌ها در حال افزایش بوده و در مدتی کوتاه دو برابر می‌شود و حقوق کارگران به صورت سالانه و به مقدار بسیار اندکی افزایش پیدا می‌کند، باید افزایش بی‌وقفه قیمت روز خودرو را نگران‌کننده دانست. به طور کلی کارشناسان اقتصادی معتقدند طبقه ضعیف به طور کامل از لیست خریداران خودرو حذف شده‌اند و قشر متوسط نیز در حال حذف از این لیست هستند. این موضوع در کشوری که بیشتر از نیمی از جمعیت آن را قشر ضعیف و متوسط تشکیل می‌دهد می‌تواند تبدیل به یک فاجعه اقتصادی شود.

بیایید این موضوع را با یک مثال بررسی کنیم. در ابتدای شهریور 99 قیمت سمند 222 میلیون تومان بوده است. تصور کنید که کارگری با حقوق ماهیانه 3 میلیون تومان به مدت 73 ماه (حدود 6 سال) هیچ خرجی نداشته و کل حقوق خود را برای خرید سمند جمع کرده است. با یک ضرب و تقسیم ساده متوجه می‌شویم که این کارگر تنها یک ماه با خرید خودروی موردعلاقه‌اش فاصله داشته و مهر ماه 99 پایان همه سختی‌هاست. اما پایان مهر پایان سختی‌ها نیست. قیمت سمند با جهشی 63 میلیونی در مدت یک ماه به 285 میلیون تومان رسیده و این به این معناست که کارگر قصه ما باید حداقل 21 ماه دیگر در رویای سمند محبوب خود بماند.

افزایش قیمت 40 درصدی در فاصله شهریور تا مهر 99 فقط مربوط به سمند نمی‌شود. کارگری که با حقوق 3 میلیون تومان باید 35 ماه بدون خرج اضافه برای پراید 111 کار می‌کرد، اکنون باید 16 ماه دیگر را به این زمان اضافه کند. پژو 206 تیپ 2 که در شهریور 99 به اندازه حقوق 5 سال یک کارگر بود، اکنون به زمانی 7 ساله نیاز دارد. این زمان برای خودروهایی نظیر پژو پارس اتوماتیک از 7 سال به 12 سال، پژو 405 دوگانه از 5 سال به 6 سال، تیبا هاچ بک از 3 سال به حدود 5 سال و برای رانا از 5 سال به 7 سال رسیده است.

سخن پایانی

ادامه روند افزایشی نه به سود خودروسازان خواهد بود و نه به سود خریداران کم درآمد. در حال حاضر در لیست فروش خودروهای ایران خودرو و سایپا هیچ عدد دو رقمی در قیمت‌ها دیده نمی‌شود. البته در بازار نیز شرایط بدتر از این است. اختلاف قیمت حداقل 20 میلیون تومانی بین کارخانه و بازار سبب شده است که مدیران خودروسازی پای خود را بر روی پدال گاز قیمت بیشتر فشار دهند و رقبای بازاری به تبعیت از آن‌ها شکاف موجود را بزرگ‌تر و بزرگ‌تر کنند. شکافی که ابتدا قشر ضعیف و سپس متوسط را در خود فرو می‌برد و پس از آن به سراغ لقمه‌های چرب‌تر در قشر مرفه می‌رود.